Klachten herkennen
Om mee te beginnen: er zijn meerdere oorzaken die klachten, waaronder plasklachten en pijn, kunnen veroorzaken. Maakt u zich dus niet meteen onnodig zorgen over prostaatkanker!
Als u klachten heeft, adviseren wij u naar uw huisarts te gaan. Om te bepalen welke aandoening u wellicht heeft, zal uw huisarts eerst met u praten over uw klachten. Als uw huisarts redenen heeft voor onderzoek, zoals een PSA-waarden test, dan zal dat plaatsvinden. Mocht uw huisarts van mening zijn dat de hulp van een uroloog ingeroepen dient te worden, dan krijgt u van uw huisarts een verwijzing.
Hieronder een aantal klachten en de aandoeningen die die klachten kunnen veroorzaken. Het is echter niet onze bedoeling dat u zelf gaat ‘dokteren’. Heeft u klachten, dan geven wij u het advies naar uw huisarts te gaan.
Prostatitis
Prostatitis is een ontsteking van de prostaat en kan op elke leeftijd voorkomen. Het prostaatweefsel zwelt door de ontsteking, waardoor de plasbuis dichtgedrukt kan worden. Plassen wordt moeilijk en soms pijnlijk. Een ander symptoom kan een branderige pijn zijn tussen de balzak en de anus. Ook kunnen zaadlozingen aanleiding geven tot pijn in onderlichaam en liezen. Om te weten welke bacterie de ontsteking veroorzaakt heeft, wordt een spermakweek gemaakt. De uroloog kan een antibioticumkuur voorschrijven, die vaak enkele weken duurt.
Prostaatpijn
Mannen tussen de 30 en 50 jaar hebben vaker last van prostaatpijn dan ouderen of jongeren, maar deze aandoening komt bij alle leeftijden voor. Bij prostaatpijn (prostatodynie) is er een brandende, zeurende, trekkende of bijtende pijn in het gebied tussen de balzak en de endeldarm, die o.a. naar de liezen of geslachtsorganen uitstraalt. Soms gaat dit gepaard met plasproblemen. De pijn is niet continu, maar komt vooral voor bij kou, spanning, nervositeit, alcoholgebruik, scherp gekruid eten en langdurig stilzitten. Het is geen voorloper van prostaatkanker, zoals wel vaak gedacht wordt. Samen met huisarts en/of uroloog kan besproken worden op welke manier het beste met de klachten om te gaan is.
Prostaatvergroting
De prostaat wordt met het vorderen der jaren steeds groter, mede door hormonale veranderingen. Vanaf een leeftijd van ruwweg vijftig jaar kan de prostaat zo groot zijn dat er geleidelijk klachten gaan ontstaan met plassen. De groei van de prostaat is individueel en niet iedere man krijgt klachten. De prostaat groeit zowel naar binnen als naar buiten, waardoor de plasbuis nauwer wordt. De blaasspier moet dan harder werken om de urine naar buiten te persen. Door deze extra inspanning wordt de blaaswand zwakker en raakt soms uitgerekt. Na verloop van tijd lukt het de blaas niet meer alle urine naar buiten te krijgen en blijft er urine achter. Dit kan leiden tot blaasontsteking en nierproblemen.
Erfelijke prostaatkanker
Prostaatkanker kan erfelijk zijn. Dit is in 5-10 % van de gevallen. De criteria zijn:
Prostaatkanker bij drie naaste familieleden of bij twee eerste- of tweedegraads verwanten die jonger waren dan 55 jaar.
Als er sprake is van erfelijke prostaatkanker, wordt de ziekte meestal op jongere leeftijd ontdekt. Verder onderzoek kan uitwijzen wie precies een verhoogd risico heeft en wat te doen als dat geconstateerd is. Meestal starten dergelijke onderzoeken vanaf 50 jaar, in overleg met de uroloog.
Prostaatkanker
Een kwaadaardig gezwel ontstaat meestal aan de rand van de prostaat. Meestal groeit dit gezwel langzaam. Het is niet bekend waarom de ene man wel en de andere man niet prostaatkanker krijgt. Wel is bekend dat de ziekte vaker voorkomt bij mannen in West-Europa en de VS. Een goede communicatie tussen huisarts, uroloog, patiënt en diens partner is van groot belang om te weten wanneer en hoe de prostaatkanker te behandelen.
Praten over prostaatproblemen
Het is nog steeds een taboe om te praten over de prostaat en prostaatproblemen. De klachten zijn vaak hinderlijk en soms ook gênant. Maar daardoor doen allerlei verhalen, die niet waar zijn, de ronde. Aan te raden is om zo vrijuit mogelijk te praten met uw huisarts, en later wellicht uw uroloog, over de klachten die u heeft. Prostaatklachten komen veel voor en uw huisarts en/of uroloog kunnen onderzoeken en behandelingen afstemmen op uw persoonlijke situatie.